Arkadiusz Mędrzak
Od stycznia 2021 roku zaczęła obowiązywać nowa opłata mocowa. Mają być z niej pokrywane koszty producentów prądu, które ponoszą oni w związku z utrzymaniem gotowości do produkcji energii. Ile realnie więcej zapłacisz za energię elektryczną?
Od 2021 roku mogłeś zauważyć nową pozycję na swoich rachunkach za energię elektryczną. Jest to opłata mocowa, a jej wartość zostanie doliczona do każdego kolejnego rachunku. Choć może się wydawać niewysoka, z pewnością wpłynie na podniesienie kosztów użytkowania obiektu. Za co pobierana jest nowa stała opłata za prąd?
Stała opłata za prąd – bezpieczeństwo energetyczne
Zużycie prądu nie zawsze jest takie samo. Sam wiesz, że w domu w niektórych porach więcej urządzeń jest uruchamianych i zużycie prądu jest większe. W skali całego kraju największy wpływ na zużycie energii ma działalność zakładów przemysłowych. Nagłe zwiększenie zapotrzebowania na prąd może sprawić, że elektrownie nie nadążą z jego produkcją. Muszą więc utrzymywać elastyczne rezerwy, które mają zapobiegać przerwom w dostawie prądu. Najprościej mówiąc, opłata mocowa ma pokryć koszty związane z utrzymaniem rezerw.
Rynek mocy a opłata mocowa
Ustawa mocowa ma też na celu stworzenie rynku mocy. To narzędzie ma odpowiadać za uzyskanie efektu, jakiego oczekuje ustawodawca. Ceny energii mają być licytowane, a do świadczenia usługi związanej z zapewnieniem rezerw będą wybierane konkretne podmioty. W ten sposób opłata mocowa wpłynie na utrzymanie cen energii na jednolitym poziomie i poprawi bezpieczeństwo energetyczne kraju.
Ile wyniesie opłata stała za licznik energii elektrycznej?
Opłata mocowa obejmie wszystkich użytkowników sieci elektrycznej, którzy kupują prąd od operatora. Podatek zapłacą osoby prywatne, firmy i instytucje. Wpływ na ostateczną wysokość opłaty mocowej będzie miało wiele czynników. Przede wszystkim wartość comiesięcznej opłaty liczona jest po analizie dotychczasowego zużycia energii. Pod uwagę brane są także prognozy zużycia, a w przypadku firm także planowane koszty przedsięwzięcia.
Stała opłata za prąd dla użytkowników prywatnych
Opłata stała za licznik energii elektrycznej dla gospodarstw domowych w 2022 roku jest zależna od zużycia prądu. Ustalono kilka progów, w ramach których przygotowano wysokość stawek opłaty mocowej. Prezes URE podał, że koszt opłat kształtuje się następująco:
- zużycie energii elektrycznej do 500 kWh rocznie – 2,39 zł brutto;
- zużycie na poziomie do 500 do 1200 kWh rocznie – 5,68 zł brutto;
- zużycie na poziomie od 1200 do 2800 kWh rocznie – 9,46 zł brutto;
- zużycie roczne powyżej 2800 kWh – 13,25 zł brutto.
Zakładając, że średnie zużycie energii dla czteroosobowej rodziny wynosi około 2500 kWh rocznie, najczęściej w rachunkach za prąd znajdzie się kwota 9,11 złotych. Rocznie opłata mocowa pochłonie zatem ponad 110 złotych. Jeśli wykorzystujesz energię elektryczną do ogrzewania lub prowadzisz warsztat albo punkt usługowy, będzie to ponad 154 złote.
Opłata mocowa dla firm
W przypadku rozliczania przedsiębiorstw problem rozwiązany został w nieco inny sposób. Każda firma za zużytą kilowatogodzinę zapłaci dodatkowo 0,1026 zł. Jednak opłata pobierana jest tylko za dni robocze i pracę w dziennych godzinach doby – od 7:00 do 21:59. W tym czasie notowane jest największe zużycie i ma to skłonić przedsiębiorców do pobierania energii w godzinach nocnych lub w weekendy.
Opłata mocowa a OZE
Ustawa dotycząca opłaty mocowej zakłada, że zebrana suma będzie przeznaczona na rozwój energetyki. Problem jednak w tym, że pieniądze mają trafić na rozwój elektrowni węglowych. Wobec wyraźnej polityki UE mającej na celu poprawę neutralności klimatycznej Europy i odchodzenie od energii węglowej wydaje się to krokiem wstecz. Pieniądze z opłaty mocowej mają zasilić gałąź przemysłu, która ma być niebawem zamknięta.
Opłata (na razie) nie zasili OZE
Wielu ekspertów wskazuje na potrzebę zmiany przeznaczenia środków finansowych pozyskanych z tej daniny. Głośno mówi się o pompowaniu pieniędzy w rozwój odnawialnych źródeł energii, jednak obecnie rządzący nie biorą pod uwagę takiego kierunku. Możliwe, że zmiany zostaną wprowadzone już w czasie obowiązywania programu, po ocenie pierwszego roku funkcjonowania ustawy mocowej.
Dopłata energetyczna mocowa a fotowoltaika
Analizując całą sytuację z opłatą mocową, można dojść do wniosku, że skorzysta na niej najbardziej właśnie branża związana z OZE. Użytkownicy zaczną szukać alternatywy dla ciągle drożejącej energii węglowej, a inwestycja w instalacje czystej energii okaże się lepszym sposobem na ulokowanie środków finansowych niż podatek. Szczególnie fotowoltaika i funkcja prosumenta będą przynosiły wymierne korzyści wobec dopłaty energetycznej.
Dlaczego fotowoltaika to recepta na opłatę mocową?
Warto przypomnieć, że podatek naliczany jest za pobieraną energię elektryczną. Większa ilość kupowanego prądu od dostawcy oznacza wyższy podatek. Tymczasem instalacja fotowoltaiczna podłączona do sieci na zasadach prosumenckich często zaspokaja w większości zapotrzebowanie energetyczne domu. Niczego nie zmienia fakt, że prąd przesyłany i magazynowany jest w sieci, ponieważ opłatą mocową będzie obciążony tylko prąd zakupiony dodatkowo.
Dodatkowa stała opłata za prąd – wnioski końcowe
Niewielki wpływ mamy na wprowadzanie nowych podatków i ich wysokość. Trudno ocenić, czy kolejny z nich, czyli opłata mocowa, jest racjonalny i komu przynosi korzyści. Faktem jest, że podatek wpisuje się w trend zauważalny od kilku lat – stale rośnie cena produkowanej z węgla energii elektrycznej. Opłaty za prąd w 2030 roku, jak szacują eksperci, mogą być dwukrotnie wyższe niż obecnie, przy podobnym zużyciu. Prąd pozyskiwany jest z węgla importowanego, górnictwo jest nierentowne, a energetyka węglowa wydaje się przestarzała. Rozwiązaniem problemu może być uniezależnienie się od energii węglowej, poprzez inwestycję w OZE. Jeśli na razie nie udaje się tego dokonać na poziomie międzynarodowym, warto podejść do tematu indywidualnie. Możesz skorzystać z dotacji i dopłat do fotowoltaiki czy pomp ciepła. Wiele banków oferuje też nisko oprocentowane kredyty na instalacje fotowoltaiczne. Zwrot inwestycji po kilku latach pozwoli ci zapomnieć całkowicie o problemach związanych z opłatą mocową i innymi podwyżkami cen prądu.
