Nie sposób określić wszystkich konsekwencji zdrowotnych i środowiskowych, jakie wywołuje smog. W samej Polsce szacuje się, że każdego roku powoduje on przedwczesną śmierć około 50 tysięcy osób. Nie ulega więc wątpliwości, że to palący problem, z którym jak najszybciej należy podjąć walkę. Czy to w ogóle możliwe? Jak pokazują doświadczenia krajów Zachodniej Europy – jak najbardziej. M.in. Londyn pokazuje nam jak walczyć ze smogiem, by całkowicie wyeliminować to groźne zjawisko. Czego możemy się nauczyć?
Wielki Smog Londyński
W 1952 roku w Stolicy Wielkiej Brytanii doszło do prawdziwej katastrofy ekologicznej. Front zimnego powietrza spowodował, że Londyńczycy sięgnęli po węgiel, co w połączeniu z inwersją temperaturową i brakiem wiatru wywołało najbardziej brzemienny w skutkach smog w historii. Długofalowa liczba zmarłych na skutek czterodniowego smogu wyniosła aż 12 tysięcy osób, z czego około 4 tysięcy zmarło jeszcze w jego trakcie. To tragiczne wydarzenie zmotywowało władze Londynu do działania i w 1956 roku wprowadzono ustawy o czystym powietrzu, które zapoczątkowały przemiany. Dzisiaj Londyn jest wolny od smogu – a mówimy o niespełna dziewięciomilionowej metropolii.
Jak zapobiegać smogowi?
Przede wszystkim – eliminując tzw. niską emisję, czyli zanieczyszczenia emitowane na niskich wysokościach, np. przez kominy domów jednorodzinnych. O ile ogrzewanie gazowe w niewielkim stopniu przyczynia się do pojawienia się smogu, to piece na paliwo stałe, a przede wszystkim węgiel, są głównym źródłem zanieczyszczeń w miastach. Dlatego Anglicy przede wszystkim podjęli działania mające na celu unowocześnienie domowych źródeł ciepła. Węglowe piece zamieniono gazem i prądem, starym samochodom zabroniono wjazdu do centrum, uprawniono komunikację miejską i przeniesiono zakłady produkcyjne dalej od Londynu.
Polski smog – czy można go pokonać?
Chociaż ogrzewanie paliwami stałymi ma w naszym kraju długą tradycję, to możliwe jest odejście od węgla jako źródła ciepła. Dzisiaj regulacje takie wprowadzane są stopniowo pod naciskami Unii Europejskiej. Chociaż transformacja nie obędzie się bez wyrzeczeń i kosztów, to długofalowo przyniesie sporo pozytywnych zmian – m.in. lepsze powietrze w mieście, mniej zgonów i zachorowań na astmy, alergie czy nowotwory, a także lepszy stan środowiska naturalnego.
Jak pokazują doświadczenia miast doświadczanych niegdyś przez smog, skuteczna walka ze smogiem jest możliwa i opłacalna. Polskie miasta również mogą się od niego uwolnić!