Arkadiusz Mędrzak
Szambo ekologiczne to jeden z wyborów na gromadzenie ścieków, jaki ma przed sobą właściciel domu. Sprawdź, dlaczego jest dobrym wyborem i jakie masz alternatywy.
Odprowadzenie ścieków z domów mieszkalnych i letniskowych wymaga przemyślenia pod względem logistycznym. Jeśli obiekt znajduje się poza siecią kanalizacyjną obejmującą daną jednostkę administracyjną, mogą pojawić się spore kłopoty. Wówczas, po wzięciu pod uwagę aspektów takich jak warunki techniczne i liczba domowników, musisz znaleźć dobry sposób na gromadzenie ścieków. Jednym z wariantów, który powinieneś rozważyć, jest szambo ekologiczne.
Szambo ekologiczne – szczelniejsze od przydomowego
Zastanawiasz się zapewne, skąd wzięła się taka nazwa? Czym różni się tradycyjne szambo przydomowe od tego ekologicznego? Najważniejszą różnicą jest poziom szczelności, który jest całkowicie inny dla każdej z konstrukcji. Tradycyjne szamba montowane na miejscu nie są zbyt trwałe. Wykonuje się je głównie z kręgów betonowych i nie zawsze z należytą dokładnością. Po ich zasypaniu dochodzi do układania się mas ziemi, co powoduje rozszczelnienie całej instalacji.
Eko szambo a ochrona środowiska
Eko szambo jest projektowane i wykonane w taki sposób, aby zatrzymać wewnątrz całą zawartość. Trudno mówić o innej zasadzie działania w przypadku takiej konstrukcji. Dlaczego ma to takie znaczenie? Ścieki powstałe w domu najczęściej zawierają związki chemiczne, pozostałości detergentów czy antybiotyków. Wydostanie się poza obręb zbiornika, jest niebezpieczne dla środowiska. Może to prowadzić do zatruwania naturalnych cieków wodnych czy wód gruntowych. Jeśli dodatkowo pobierasz wodę ze studni, z pewnością dobrze rozumiesz powagę sytuacji.
Oczyszczalnia ścieków a ekologiczne szambo przydomowe
Jeśli zastanawiałeś się nad wyborem zbiornika na ścieki, z pewnością spotkałeś się z pojęciem przydomowej oczyszczalni ścieków. Część producentów takich konstrukcji używa także w stosunku do nich sformułowania eko szambo. Zasada działania może się wydawać laikowi podobna. Potocznie oba zwroty traktowane są jako synonimy i stosowane w odniesieniu do obu konstrukcji. Tymczasem eko szamba i przydomowe oczyszczalnie ścieków różnią się diametralnie. Można zatem wyróżnić:
- ekologiczną oczyszczalnię ścieków;
- eko szambo plastikowe;
- eko szambo betonowe.
Jak działa ekologiczna oczyszczalnia ścieków?
Ekologiczna oczyszczalnia ścieków, jak zwykło mówić wielu sprzedawców, służy do gromadzenia nieczystości. Konstrukcja jest zaprojektowana w taki sposób, żeby nie czekać biernie na przyjazd samochodów asenizacyjnych. Wewnątrz zaprojektowano szereg osadników i komór, które mają służyć do wstępnego oczyszczania ścieków. Często w odpowiednich komorach umieszcza się bakterie przyspieszające procesy gnilne albo ewentualnie stosuje filtry. Taka konstrukcja ma na celu ograniczenie do minimum zawartości zbiornika, poprzez usuwanie oczyszczonej wody i fermentację.
Jakie są przewagi eko szamba?
Jak widzisz, podobieństwa między obiema konstrukcjami kończą się na tym, że trafiają do nich nieczystości. Szambo eko ma za zadanie bezwzględnie zatrzymać wewnątrz całą zawartość. Nie odbywają się w nim żadne procesy przyspieszane przez dodatki kultur bakterii. Zawartość traktowana jest jako ściek w całości. Tymczasem oczyszczalnie przydomowe wypuszczają sporą część zawartości uznawaną za oczyszczoną, co nie zawsze będziesz w stanie skontrolować.
Z czego tworzy się eko szamba?
Szambo eko wykonuje się w taki sposób, by utrzymywało szczelność przez kilkadziesiąt lat. Z myślą o żywotności dobiera się technologię oraz materiały potrzebne do jego wykonania. Te konstrukcje wykonywane są z betonu lub tworzyw sztucznych w różnych wariantach rozmiarowych.
Szamba plastikowe – trwałe i elastyczne
Plastikowe szambo eko to konstrukcja przypominająca koło. Ściany takiego zbiornika są pofałdowane, co daje im ogromną elastyczność przy jednoczesnym zachowaniu szczelności. Eko szambo tego typu nie ulegnie uszkodzeniu w wyniku nacisków powstałych przez poruszanie się mas ziemi. Jest odporne na zmienne temperatury, bardzo lekkie, a dzięki temu także łatwe do transportu. Jedyną wadą jest potrzeba zakotwienia konstrukcji, co ma zapobiec wysadzeniu opróżnionego szamba.
Betonowe szambo
Drugą konstrukcją jest zbiornik betonowy. W tym przypadku szambo ekologiczne nie jest wykonywane na miejscu, jak to bywa z tradycyjnymi szambami. Gotowa konstrukcja jest przygotowywana w zakładach betoniarskich i przywożona na miejsce. Do produkcji używa się betonów montażowych o wysokiej klasie wytrzymałości. Dodatkowo ściany wzmocnione są za pomocą dodatków ograniczających nasiąkliwość. Dzięki temu zbiornik jest całkowicie odporny na znajdujące się wewnątrz związki chemiczne.
Koszty szamba eko
Pora przejść do najmniej przyjemnej kwestii, czyli kosztów szamba ekologicznego. Tu wszystko zależy od objętości zbiornika oraz materiału, z jakiego został wykonany. Tworzy się je z tworzywa sztucznego może kosztować już od 3 tysięcy złotych. Taka cena dotyczy jednak niewielkich zbiorników o pojemności do 5 m3. Dla domu jednorodzinnego potrzebne będą większe szamba. Zbiornik z tworzywa sztucznego o pojemności 12 m3 będzie kosztował około 5 tysięcy złotych.
Betonowe eko szambo – tańsze rozwiązanie
Nieco mniej kosztowne są betonowe szamba eko. Ceny takich konstrukcji rozpoczynają się już od 1000 złotych za pięcio kubikowy zbiornik. Największe szambo o objętości 12 m3 to koszt 2,5-3 tysięcy. Jak widzisz, bezpieczeństwo dla otaczającej cię przyrody i czystość wody w studni możesz sobie zapewnić stosunkowo niskim kosztem.
Ekologiczne szamba – koszt montażu
Szambo eko montuje się bardzo szybko. Wystarczy osadzić je wewnątrz otworu i podłączyć do instalacji. Najczęściej nie zajmuje to więcej niż jeden dzień. Za każdym razem podczas rozmowy z producentem zapytaj o to, czy podany w ofercie koszt stanowi całą kwotę. Często producenci nie podają wartości dodatkowych opłat za montaż czy dowóz szczególnie betonowego szamba ekologicznego. Cena z montażem i transportem może okazać się nieco wyższa niż umieszczona w katalogu.
Ekologiczne oczyszczalnie przydomowe czy szambo?
Nie da się jednoznacznie określić, czy ekologiczne oczyszczalnie przydomowe są lepsze od eko szamba. Każda z tych instalacji może być dobra i spełniać postawione przed nią zadania. Musisz tylko dostosować ją do warunków panujących na działce.
Eko szambo – idealne na mniejszych powierzchniach
Jeśli dysponujesz dużą działką z ogrodem, na której zamierzasz stworzyć skalniaki czy uroczyska, możesz zdecydować się na oczyszczalnię. Będziesz miał wiele miejsca na ustawienie osadników, a przy skalniakach wyprowadzisz drenaż. Jeśli jednak nie dysponujesz tak dużą powierzchnią lub zaplanowałeś na niej już instalację pompy ciepła, pozostaje ci szambo eko. Nie zajmuje wiele miejsca, a jeśli umieścisz je w pobliżu wjazdu, opróżnianie będzie niemal bezinwazyjne.
Kiedy szambo ekologiczne to optymalna opcja?
Inna kwestia techniczna, która może zmusić cię do budowy szamba, to nieprzepuszczalna gleba. Na takim gruncie nie uda się doprowadzić wilgoci z drenażu do ziemi. W przypadku wysokiego poziomu wód gruntowych także lepiej nie stawiaj na oczyszczalnie przydomowe, zwane też szambem samospalającym. Może się to skończyć jej podmyciem czy zalaniem, a wówczas nieczystości dostaną się wprost do studni lub hydrosystemu.
Niższe koszty, czyli kolejny atut eko szamba
Kolejnym punkcikiem po stronie szamba eko jest niższy koszt montażu. Zostało wspomniane wcześniej, że największe betonowe szambo nie będzie kosztowało więcej niż 3 tysiące złotych. Tymczasem oczyszczalnia przydomowa o podstawowej technologii drenażowej to koszt 10 tysięcy. Gdybyś zdecydował się na oczyszczalnię biologiczną czy roślinną, jej koszt wzrośnie nawet dwukrotnie.
Jaka jest przewaga oczyszczalni?
Szambo ekologiczne traci z kolei na tym, że wymaga częstego wywozu. Zbiorniki umieszczone przy domach jednorodzinnych należy opróżniać nawet co trzy tygodnie, dlatego w skali roku koszt w stosunku do oczyszczalni może wzrosnąć z 500 do nawet 2500 złotych. Decyzję ostateczną musisz zatem podjąć sam, analizując wszystkie warunki. Jeśli nie chcesz rozlewać nieczystości po swojej posesji, wybierz szambo eko. To ono jest też gwarancją większej czystości wód i powietrza na twojej działce. Jeśli jednak nie ma to dla ciebie znaczenia i chcesz do minimum ograniczyć koszty eksploatacji domu, więcej argumentów znajdziesz w przydomowych oczyszczalniach.
Dlaczego eko szambo jest eko?
W podsumowaniu warto jeszcze raz nakreślić, dlaczego eko szambo nazywane jest w ten sposób. Każda rura odpowiedzialna za transport ścieków musi być szczelna (podobnie jak zbiornik) i to zadanie monolityczne konstrukcje spełniają znakomicie. Głośne awarie rurociągów w warszawskiej oczyszczalni ścieków pokazują, jak ogromne znaczenie może to mieć dla naszego ekosystemu. Jeśli nadal trudno ci to sobie wyobrazić, przedstawimy to bardziej obrazowo.
Szambo ekologiczne a środowisko
Zastanów się nad tym, jakie produkty, środki chemiczne i odpady trafiają do muszli klozetowej czy umywalki w domu. Poza resztkami żywności i nieczystościami fizjologicznymi do toalety wlewamy środki czystości. Niejednokrotnie udrożniłeś rury odpływowe popularnymi granulkami czy żelem. Proszek do prania, żel pod prysznic i płyn do mycia naczyń też zawierają połowę tablicy Mendelejewa. Do tego dochodzą odpady z garażu (nie tylko w postaci rozpuszczalników). Nasze poczciwe szambo eko zatrzymuje to wszystko i zabezpiecza przed wydostaniem się poza zbiornik.
Konsekwencje braku szamba
Teraz załóżmy, że eko szambo nie funkcjonuje poprawnie i wspomniane wcześniej nieczystości wydostają się na zewnątrz. Cała chemia w pierwszej kolejności trafia do ziemi wokół twojego domu. Jeśli uprawiasz warzywa lub owoce, na pewno będą one zawierały szkodliwe substancje. Jeśli nie wchłoną ich z gleby, to z pewnością za pośrednictwem wód gruntowych. Te oczywiście także się zatrują z powodu braku szamba ekologicznego.
Prawdopodobnie latem będziesz miał ochotę wraz z bliskimi wykąpać się w pobliskim stawie czy posilić się smażonym pstrągiem. Pamiętaj wówczas o tym, że nie wybrałeś szamba eko, ponieważ wywóz nieczystości wydawał się zbyt kosztowny.
