Co to jest i jak działa inwerter solarny? Radzimy, jak mądrze wybrać ten element sieci fotowoltaicznej

Inwerter solarny ta bardzo ważna część instalacji fotowoltaicznej. Dowiedz się, czym jest i do czego służy. Sprawdź, czym się kierować wybierając ten element. Jakie rodzaje inwerterów możemy znaleźć na rynku?

Gdybyś odwiedził znajomych, którzy w ostatnim czasie zamontowali sieć fotowoltaiczną, nie mógłbyś nie zauważyć inwertera solarnego. To niewielkie pudełko, przypominające nieco rozdzielnię z bezpiecznikami, zamontowane jest najczęściej w piwnicy lub pomieszczeniu gospodarczym. Choć wygląda niepozornie, trudno wyobrazić sobie pobieranie energii słonecznej bez niego. 

Co to jest inwerter fotowoltaiczny?

By łatwiej zrozumieć działanie tych urządzeń, trzeba przeanalizować sposób pobierania energii przez panele fotowoltaiczne. W ogniwach krzemowych zachodzi zjawisko fotowoltaiczne, w którym z fotonów wyodrębniane są ładunki elektryczne. W ten sposób pobierany jest prąd stały, który jednak nie nadaje się do zasilania domowych instalacji. Tutaj do akcji wkracza inwerter do paneli fotowoltaicznych, który przetwarza prąd stały na zmienny. Dzięki temu możesz wykorzystywać prąd w dowolny sposób.

Inwertery fotowoltaiczne – rodzaje

Choć niewiele różnią się wyglądem, inwertery fotowoltaiczne dostępne są w kilku wariantach. Różnice mogą być związane z charakterystyką sieci, jaką wybierzesz. W zależności od typu sieci i jej projektu można podzielić je na kilka grup:

• inwerter do sieci łańcuchowej – na całą instalację przypada jeden inwerter solarny, który przetwarza energię pobieraną przez wszystkie panele,
• inwerter do sieci łańcuchowej z optymalizatorami – tu konstrukcja inwertera jest podobna jak we wcześniejszym przypadku, tylko przy każdym panelu pojawia się urządzenie optymalizujące jego pracę,
• mikroinwerter – rozwiązanie powszechnie jest stosowane przy dużych panelach. Do każdego z nich podłączony jest oddzielny inwerter fotowoltaiczny, który natychmiast przetwarza prąd stały na zmienny. 

Wymienione typy urządzeń różnią się tym, na którym etapie przetwarzają prąd i dla jakiej liczby odbiorników pracują. Jednak istotne jest także to, w jaki sposób dalej zamierzasz wykorzystywać energię. W tym wypadku inwertery do fotowoltaiki można podzielić na dwie grupy: 

• inwertery on-grid – inaczej określane jako sieciowe. Są przystosowane do współpracy z siecią elektryczną. To najpopularniejsze urządzenia stosowane w instalacjach zlokalizowanych w domach jednorodzinnych,
• inwertery off-grid – te urządzenia nie współpracują z siecią elektryczną i najczęściej przesyłają energię do akumulatorów. Taki osprzęt umieszcza się w punktach ładowania pojazdów czy obiektach zlokalizowanych z dala od sieci elektrycznej.

Istnieje jeszcze jeden interesujący podział. Falownik solarny może generować prąd zmienny jednofazowy lub trójfazowy. Ten pierwszy wariant sprawdzi się przy zasilaniu standardowych sieci elektrycznych. Jest najpopularniejszy w obiektach mieszkalnych i biurowych. Jednak w przypadku zasilania zakładów produkcyjnych, czy warsztatów, potrzebny będzie inwerter solarny 3-fazowy. Otrzymany z niego prąd może być potrzebny także w garażu czy nawet do podłączenia betoniarki.

Jaki falownik do fotowoltaiki?

Falowniki uznawane są za najbardziej wrażliwe części sieci fotowoltaicznej. Ich zadaniem jest przetwarzanie sporej ilości energii elektrycznej. W związku z tym są mocno eksploatowane i mogą być przeciążone. Dodatkowo należy zaznaczyć wysoki poziom skomplikowania konstrukcji oraz pracę niemal bez przerwy. To wszystko wpływa na słabą żywotność. 

Falownik z pewnością ulegnie uszkodzeniu szybciej niż panele fotowoltaiczne. Dodatkowo przy standardowych sieciach łańcuchowych awaria falownika powoduje zatrzymanie pracy całej instalacji. Z kolei uszkodzenie pojedynczego panelu nie przeszkadza w swobodnym działaniu pozostałych. 

Zastanawiasz się jaki falownik do fotowoltaiki? Sięgnij po urządzenie o wysokiej trwałości. W przypadku paneli wybór gorszych spowoduje jedynie mniejszy pobór prądu. Słabsza jakość falownika to częste kłopoty z przetwarzaniem energii, częste naprawy, a w efekcie – dłuższy okres zwrotu kosztów sieci. Jeśli nie jesteś pewien jakości urządzenia, sprawdź wszystkie certyfikaty, które otrzymało. Dodatkowo możesz sprawdzić opinie o falowniku na branżowych forach internetowych. 

Inwerter do paneli fotowoltaicznych – awaryjność

Nowoczesne rozwiązania w dziedzinie fotowoltaiki sprawiają, że nie wszystkie podzespoły są równie wytrzymałe i żywotne. Producenci często oferują wieloletnie – nawet dziesięcioletnie – gwarancje na to urządzenie. Nie warto zawracać sobie głowy sprzętem, na który gwarancja trwa pięć lat lub mniej. Znajdziesz dostawców, którzy oferują dwudziestoletnią gwarancję na swoje produkty, jednak wówczas najczęściej inwerter solarny będzie dwukrotnie droższy. Najlepiej więc szukać gwarancji trwającej dekadę. 

W związku z awaryjnością inwerterów solarnych zwróć szczególną uwagę na ich obsługę serwisową na terenie naszego kraju. Nie musisz koniecznie wybierać urządzeń od rodzimych producentów. Często zachodnie marki bardziej dbają o klienta w naszym kraju niż firma z sąsiedniego miasta. Lepszy serwis to szansa, że w okresie gwarancyjnym szybciej przywrócisz sprawność sieci. Ponadto po upłynięciu gwarancji serwisant także zajmie się sprzętem, który zna. Pozwoli to uniknąć wymiany połowy podzespołów w wyniku nietrafnej diagnozy i obniżyć koszty naprawy.

Jeśli zauważysz, że pracownik serwisu staje się ważnym członkiem twojego gospodarstwa domowego, to sygnał, że najwyższa pora na wymianę falownika solarnego na nowy. Jeśli urządzenie wytrzyma w przyzwoitej sprawności 20 lat, możesz mówić o ogromnym szczęściu. Przyjmuje się jednak, że w czasie funkcjonowania paneli fotowoltaicznych będziesz musiał przynajmniej raz wymienić falownik. Istnieje też duże prawdopodobieństwo, że za kilkanaście lat urządzenia te będą już mniej awaryjne. 

Falownik solarny – czy to się opłaca?

Jak zauważyłeś, sprawność falownika ma ogromne znaczenie dla prawidłowego funkcjonowania sieci elektrycznej. Dobrze dopasowany inwerter solarny pozwoli na sprawne przetwarzanie prądu i ograniczy do minimum wyładowania oraz przestoje. Niestety, solidny falownik może być kosztowny, a to i tak nie gwarantuje, że obejdzie się bez awarii.

Nowy inwerter solarny to koszt kilku tysięcy złotych. Przy niewielkich sieciach może to spowolnić zwrot instalacji o dwa lub trzy lata. Analizując tę sytuację, możesz się zastanawiać, czy w takim razie warto inwestować w fotowoltaikę. Może pozostanie przy tradycyjnych źródłach energii będzie lepsze i korzystniejsze, przynajmniej do poprawy tych rozwiązań technologicznych za kilka lat?

Jeśli wybierasz sieć fotowoltaiczną tylko dlatego, że chcesz zacząć szybko czerpać profity z darmowej energii, rzeczywiście, może to być problem. Warto jednak zaznaczyć, że zwrot instalacji i tak nastąpi najpóźniej w połowie jej funkcjonowania. Problemy z inwerterem mogą cię dopaść w momencie, kiedy sieć już się zwróci i będzie zarabiała na siebie. Wówczas nowy inwerter solarny możesz potraktować jako skumulowane koszty utrzymania instalacji. 

Musisz jednak pamiętać, że fotowoltaika to nie tylko sposób na darmową energię. Jest to przede wszystkim odnawialne źródło czystego prądu. Przy okazji pobierania elektronów i przetwarzania ich przez inwerter solarny na prąd zmienny nie zanieczyszczasz środowiska. Nie powstają żadne produkty uboczne czy spaliny, a środowisko naturalne nie cierpi w wyniku twojej działalności. Dzięki temu powietrze wokół domu staje się czystsze. Dajesz też szansę przyszłym pokoleniom na normalne funkcjonowanie w ekosystemie Ziemi.