Arkadiusz Mędrzak
Konstrukcja budynku wpływa bezpośrednio na ilość zużywanej energii. Mowa tutaj przede wszystkim o ogrzewaniu (również wody), oświetleniu, chłodzeniu i wentylacji. Wskaźnik energii pierwotnej mówi o tym jaka jej wartość zostaje pobrana ze źródeł odnawialnych i nieodnawialnych, aby zapewnić mieszkańcom podstawowe warunki bytowe uzależnione od energii.
Jakość konstrukcji budynku ma niebagatelny wpływ na wskaźnik energii pierwotnej. Dom jednorodzinny powinien być zaprojektowany i wybudowany w taki sposób, aby latem nie były potrzebne dodatkowe systemy chłodzenia, co przyczynia się do zwiększenia kosztów użytkowania dla całej rodziny. Warto zaznaczyć, że według przyjętych norm i rozporządzeń, energia pierwotna dla budynku jednorodzinnego nie powinna być większa niż 70 kWh/m2/rok. Co ciekawe, jeszcze kilka lat temu normy te były znacznie wyższe i wynosiły 95 kWh/m2/rok.
Obecnie dąży się do jak największego zmniejszenia wartości wskaźnika EP, a przede wszystkim ograniczenia zużycia energii nieodnawialnej. Jest to związane ze wzrostem świadomości ochrony środowiska naturalnego.
Jak obliczyć wskaźnik EP?
Obliczenie wskaźnika energii pierwotnej może wydawać się dość skomplikowany. W rzeczywistości sprawa nie jest taka trudna.
Wzór wygląda następująco:
EP=EK x wi, przy czym
EP to energia pierwotna liczona w kWh/m2/rok.
EK to wskaźnik energii końcowej. Wartość ta jest uzależniona od wszystkich systemów grzewczych i technicznych wykorzystywanych na terenie budynku.
wi to inaczej współczynnik nakładu nieodnawialnej energii pierwotnej. Ma on kluczowe znaczenie w kwestii ochrony środowiska naturalnego.
Ponieważ obliczenie wartości EP może przysparzać wielu wątpliwości, warto skorzystać ze specjalnych kalkulatorów internetowych lub zasięgnąć opinii fachowca.
Od czego zależy energia pierwotna?
Wartość energii pierwotnej zależy od kilku czynników, w tym przede wszystkim od:
- rodzaju i jakości izolacji budynku,
- jakości wykorzystanych materiałów budowlanych i stopnia ich izolacji termicznej,
- ilości okien i przeszkleń — im jest ich więcej, tym niższy wskaźnik EP. Promieniowanie słoneczne “wpadające” do budynku przez przeszklenia przyczynia się do obniżenia kosztów jego ogrzewania,
- ilości i rodzaju energii odnawialnych wykorzystywanych na terenie budynku, w tym pompy ciepła, fotowoltaiki i paneli solarnych,
- lokalizacji budynku — jak się okazuje mieszkańcy wschodnich i południowych rejonów Polski zmuszeni są płacić nieco więcej za energię niż Ci, których domy stoją w centralnej lub zachodniej części kraju,
- rodzaju wentylacji — wówczas wartość wskaźnika EP zależy również od obecności rekuperatora.
Nowoczesne technologie, w tym przede wszystkim odnawialne źródła energii, przyczyniają się do znacznego obniżenia wartości energii pierwotnej, użytkowej i wtórnej
Energia pierwotna a energia wtórna
Równie ważnym pojęciem jak energia pierwotna jest energia wtórna. To nic innego jak energia uzyskana z przetworzenia energii pierwotnej np. z paliw lub źródeł odnawialnych.
Energia końcowa, inaczej energia finalna mówi nam o wszystkich kosztach, jakie związane są z eksploatacją budynku. W prostych słowach jest to wskaźnik mówiący o tym ile należy zapłacić za ogrzewanie wody użytkowej i pomieszczeń w skali roku, uwzględniając wszystkie straty związane z produkowaniem, a także utratą ciepła na zewnątrz budynku.
Energia pierwotna powinna być jednym z kluczowych zagadnień osób, które myślą o wybudowaniu własnego domu. Szczegółowe zaplanowanie odnawialnych i nieodnawialnych źródeł energii ma niebagatelne znaczenie w ostatecznym rachunku, jaki przyjdzie nam rocznie płacić na energię.
