Ekologia – co oznacza to słowo w dzisiejszych czasach? Jak możemy zadbać o środowisko?

Czym jest ekologia obecnie? Sprawdź, jak zmieniało się rozumienie tego pojęcia na przestrzeni wieków i jak rozumiemy je współcześnie. Poznaj różnice pomiędzy potocznym znaczeniem tego słowa a jego definicją.

To nauka o strukturze i funkcjonowaniu przyrody. Bada nie tylko oddziaływanie pomiędzy organizmami żywymi a środowiskiem. Zajmuje się także zdobywaniem wiedzy na temat oddziaływania organizmów na siebie nawzajem. Jest tak rozległą dziedziną wiedzy, że często nawet sami naukowcy nie są w stanie ocenić jej zakresu. Dowiedz się o niej więcej.

Czym zajmuje się ekologia?

Zacznijmy od naukowego pojęcia „ekologia”, które powstało w XIX wieku. Jako pierwszy użył go niemiecki naukowiec Ernst Haeckel. Ten podróżnik, filozof, ale przede wszystkim biolog badał zależności pomiędzy zwierzętami i ich środowiskiem naturalnym. Wnikliwie badał głównie ich reakcje między sobą, próbując ocenić, jaki mają wpływ na własną populację.

Od XIX wieku nauki biologiczne zaczęły mocno się rozwijać i wkrótce ekologia zaczęła być traktowana jako oddzielna nauka. Z biegiem lat zaczęto w nieco inny sposób patrzeć na tę dziedzinę i rozumieć ją nieco inaczej.

Ekologia – definicja potoczna

Naukowiec, który zajmuje się tą dziedziną nauki, nazywany jest ekologiem. Jednak w potocznym rozumieniu ekolog kojarzony jest z osobą przywiązującą się do drzew lub walczącą z postępującym zanieczyszczeniem środowiska. Takie skojarzenia biorą się z błędnego rozumienia tego pojęcia i wykorzystywania go w wielu dziedzinach życia, nie zawsze związanych z tą nauką. 

Co to jest ekologia w znaczeniu potocznym? To określenie bardzo często mylone jest z ochroną środowiska. W ostatnim czasie bardzo modne jest pojęcie życia w stylu ekologicznym lub eko. Objawia się to uprawianiem żywności bez użycia nawozów sztucznych, stosowanie produktów wielorazowego użytku czy uprawianie aktywności na świeżym powietrzu. „Aktywiści ekolodzy” to z kolei osoby, które za wszelką cenę starają się zmienić podejście obywateli do środowiska naturalnego. W związku z tym blokują inwestycje w pobliżu terenów ochronnych, sabotują działania zakładów przemysłowych czy prowadzą działalności edukacyjne. 

Warto pamiętać, że ekolog to jednak naukowiec, który za pomocą zdobytej wiedzy i wykształcenia bada przyrodę i jej zależności. Może on oceniać i wskazywać problemy w środowisku naturalnym. Często na podstawie badań i wskazań ekologów określane są normy środowiskowe, jednak w zasadzie do tego ogranicza się jego rola. Widząc aktywistów w czasie swoich działalności, pamiętajmy jednak, by nie określać ich ekologami. 

Dbanie o środowisko a ekologia – jaki jest związek?

Ekologia zajmuje się badaniem organizmów i ich środowiska oraz wzajemnego oddziaływania na siebie. W tej nauce często jako organizmy traktowani są ludzie, a środowisko to cała planeta, którą dla siebie urządzamy. Dlatego ekologia jako nauka bardzo często zajmuje się właśnie działalnością człowieka w jego własnym środowisku, czyli na naszej planecie. 

Nie ma roku, by naukowcy zajmujący się tą nauką nie informowali o przekroczeniu kolejnej granicy w niszczeniu planety. Roztopione lodowce, podniesiona średnia temperatura czy ekstremalne zjawiska atmosferyczne… Ekolodzy wskazują, że przyczyną tego wszystkiego jest nadmierna i nieograniczona eksploatacja oraz zanieczyszczanie planety. Przyroda sama nie radzi sobie z nadmierną zawartością dwutlenku węgla w powietrzu. Do tego dochodzi także niszczenie naturalnych lasów i siedlisk roślin czy zwierząt. 

Na tym przykładzie widać wyraźnie, że ekologia to także nasze zachowania w stosunku do przyrody. Nasze działanie jest agresywne, a to może powodować zmiany nieodwracalne. Coraz częściej ekolodzy wskazują trend globalnego postępowania, który prowadzi do wyczerpania zasobów naturalnych i zniszczenia środowiska. To z kolei niechybnie spowoduje wyginięcie naszego gatunku. 

Co można zrobić dla środowiska w życiu codziennym?

W 1979 roku patronem ekologów został św. Franciszek, który za życia głosił potrzebę braterstwa ze wszystkim organizmami żywymi. Niestety, samo oddanie naszej planety w jego opiekę i modlitwa nie wystarczą, by ochronić środowisko naturalne. Nawet wprowadzony jeszcze wcześniej światowy dzień ziemi przypadający rokrocznie na równonoc wiosenną nie jest wystarczający. Żeby ochronić naszą planetę i zatrzymać procesy wskazywane przez ekologów, musimy wprowadzić realne rozwiązania. 

Jak dbać o środowisko? Już w życiu codziennym przy drobnych decyzjach możemy w minimalnym stopniu na nie wpłynąć. Chcąc ograniczyć ilość produkowanego i wyrzucanego tworzywa sztucznego, warto zrezygnować z jednorazowych reklamówek. Można też korzystać z kubków lub sztućców wielorazowych podczas posiłków w szybkich restauracjach.

Dbanie o środowisko to także pozyskiwanie energii z odnawialnych źródeł. Ostatnio bardzo modnym rozwiązaniem jest fotowoltaika, która pozwala pozyskiwać energię słoneczną. Dodatkowe dopłaty do inwestycji zachęcają do skorzystania z tego rozwiązania. Rosnącym zainteresowaniem cieszą się także pompy ciepła, które pozyskują temperaturę z wnętrza ziemi. Takie rozwiązania nie tylko pozwalają na oszczędności i zmniejszają potrzebę eksploatacji zasobów naturalnych. Minimalizują także zanieczyszczanie powietrza wynikające z emisji spalin. 

Można uznać, że tak drobne działania pojedynczych osób nie są w stanie zmienić niszczenia przyrody. Jaki wpływ ma osoba, która w pojedynkę będzie korzystała z kubków wielorazowych, kupując kawę na stacji benzynowej? Co to da, że jedna osoba zamontuje odnawialne źródła energii? W tym czasie kilka innych zapali śmieci w piecu. To jednak jest sposób na to, żeby w naszej małej ojczyźnie środowisko naturalne było w możliwie najlepszym stanie. Panele słoneczne na dachu sprawią, że mniej szkodliwych związków z ogrzewania węglem trafi do powietrza wokół naszego domu. Nie oczyści to całej atmosfery, ale my będziemy mogli wyjść przed dom i spokojnie oddychać. Jeśli jeszcze okaże się, że zainspirujemy do działania sąsiadów, sukces może być bliżej, niż się wydaje.