Redakcja Ekohub
Normy jakościowe dla spalanego węgla są od kilku lat sukcesywnie podnoszone. Nieekonomiczne i nieekologiczne paliwa są wycofywane z rynku i pozostają na nim tylko najlepsze produkty węglowe. Jednak te także trudno uznać za przyjazne dla środowiska naturalnego, dlatego planuje się całkowite odejście od kotłów węglowych już w najbliższych latach. Do kiedy trzeba wymienić stary kocioł węglowy i czy piece węglowe na ekogroszek mają jakaś przyszłość?
Piec na ekogroszek – nieekologiczne źródło ciepła
Od kilku lat można zauważyć pewne zmiany w kwestii ochrony środowiska naturalnego. Już nie są to jedynie zapowiedzi i głosy z różnych środowisk, ale konkretne działania. Jednym z nich jest zaostrzenie przepisów dotyczących jakości kotłów na węgiel. Obecnie piece klasy 3 i niższej są już praktycznie nieużytkowane, jednak celem jest całkowite wyeliminowanie paliw kopalnych z tak zwanej niskiej emisji. Obecnie na cel brany jest ekogroszek, jako źródło emisji zanieczyszczeń do atmosfery. Wielu użytkowników pieców węglowych zadaje sobie zatem pytanie, do kiedy piece na ekogroszek będą legalne?
Zacznijmy od wyjaśnienia samego pojęcia. Kotły na ekogroszek to powszechnie używane sformułowanie odnoszące się do pieców klasy 5 i typu ekoprojekt. Dokładne wymagania dotyczące kotłów i paliw są opisane w normie PN-EN 303-5:2012. Chodzi jednak o jednostki wytwarzające energię cieplną na bardzo dużej sprawności i efektywności, a także przy zastosowaniu wydajnych paliw. W ten sposób ogranicza się pył i ilość substancji szkodliwych emitowanych do atmosfery. Jednak zarówno samo urządzenie grzewcze, jak i paliwo nie sprawią, że wokół domu będzie już całkowicie czyste powietrze.
Samo pojęcie ekogroszek wzbudza wiele kontrowersji, ponieważ sugeruje ekologiczny charakter tego paliwa. Tymczasem paliwo spełnia jedynie wymogi prezentowanej normy, ogranicza emisję związków siarki i jest bardzo kaloryczne. Nie można jednak nazwać go ekologicznym. Nadal dochodzi tu do procesów spalania, potrzebne są paliwa stałe, a nawet kocioł klasy 5 i spełniający normy ekoprojektu będzie emitował szkodliwe spaliny.
Do kiedy piece na ekogroszek – co mówią przepisy i uchwały antysmogowe?
Zastanawiasz się do kiedy piece na ekogroszek będziesz mógł użytkować bez obaw o konsekwencje? Obecnie nie ma regulacji ogólnopolskich dotyczących wycofania kotłów użytkowanych do ogrzewania. Od 2022 roku zaprzestano przyznawania dofinansowania na wymianę starych kotłów na węgiel i drewno klasy 3 i 4. Dotychczas promowano zakup jednostki 5 klasy i spełniających wymagania ekoprojektu. Obecnie nie otrzymasz już dotacji na nowy piec, a co więcej, nawet najlepszej jakości piece na węgiel nie są odliczane od podatku w uldze termomodernizacyjnej.
Te ograniczenia nie wskazują, że trzeba wymienić piece i kotły, a na razie tylko utrudniony jest ich zakup. Jednak brak regulacji ogólnopolskich nie oznacza, że nie musisz martwić się o to, do kiedy stosować piece na ekogroszek. Szerokie pole do działania mają w tym zakresie jednostki samorządowe, a przede wszystkim sejmiki województwa. To one uchwalają tak zwane uchwały antysmogowe, w których znajdują się regulacje obowiązujące na obszarze województwa, ale także konkretnych miast.
Ustawy nie są jednakowe dla wszystkich województw, a dwa z nich dotychczas nie przyjęło takich regulacji. Jednak w wielu miastach czas na to, żeby wymienić swój piec, już minął. W Krakowie od 2019 roku istnieje całkowity zakaz używania paliw stałych niezależnie od jakości kotłów grzewczych, a wyjątkiem są jedynie kominki. Jeśli chcesz upewnić się, do kiedy piece na ekogroszek są dopuszczone w twoim rejonie, najlepiej zapoznaj się z ustawą obowiązującą w danym województwie.
Do kiedy kotły na ekogroszek na obszarach miejskich i wiejskich – zapowiedzi
Choć brak na razie wyraźnych terminów, musisz liczyć się z koniecznością wymiany kotów węglowych na inne źródło grzewcze. Obecnie w Ministerstwie Środowiska trwają prace nad Krajowym Programem Ochrony Powietrza. To w nim mają być podane konkretne daty, do kiedy piece na ekogroszek i inne kotły węglowe będzie można użytkować. Choć na razie program jest w fazie tworzenia, pojawiło się kilka poważnych deklaracji dotyczących terminów wymiany pieców.
Jeden z głosów padł ze strony Departamentu Ochrony Powietrza i Polityki Miejskiej. Wynika z niego, że każdy kocioł węglowy, niezależnie czy kopciuch, czy piec spełniający wymogi ekoprojektu, należy wymienić na ekologiczne źródło ciepła do 2040 roku. Ten termin dotyczy jednak tylko obszarów wielskich, ponieważ w granicach administracyjnych miast zakaz ogrzewania paliwami stałymi ma obowiązywać już od 2030 roku. Co ważne, te deklaracje w pełni pokrywają się z uchwałami antysmogowymi, gdzie w większości miast taki zakaz ma obowiązywać już nieco wcześniej.
Jest to pewna odpowiedź na pytanie, do kiedy piece na ekogroszek mogą być stosowane. Choć nie potwierdzona, wskazuje na kierunek polityki i założeń ekologicznych. Polityka Unii Europejskiej dążącej do neutralności klimatycznej też nie pozostawia wątpliwości, że piece kaflowe i kopciuchy przechodzą już do lamusa.
Problemy z paliwem do pieców na ekogroszek – ostani moment na zmiany
Pytanie o to, do kiedy piece na ekogroszek można stosować, nabrało nieco innego znaczenia w ostatnich miesiącach. Właściciele takich jednostek grzewczych z niepokojem obserwują sytuację na składach węgla. Nie tylko widoczne są ogromne wzrosty cen ekogroszku, ale samego paliwa nie można dostać. Próba zakupu choćby kilku ton przypomina polowanie i sytuację ze sklepów w czasach PRL – klienci czekający w kolejkach przed pustymi półkami. Ta sytuacja sprawia, że wzrasta zainteresowanie alternatywnymi źródłami energii cieplnej.
Do kiedy piece na ekogroszek? Niezależnie od prognoz, wielkimi krokami zbliża się kres ogrzewania węglem domów jednorodzinnych. Jeśli zatem chcesz kupić nowy piec, nawet spełniający wymogi klasy 5, dobrze się nad tym zastanów. Może się okazać, że już za kilka lat będziesz musiał go znów wymieniać. Czy nie lepszym sposobem będzie inwestycja w pompy ciepła, które za kilka lat już w większości się zwrócą?
